24.03.2023թ-Տասնորդական կոտորակների դիրքային գրառումը և նրանց ընթերցումը
Տեսություն՝
Դասարանական առաջադրանքներ՝ 1016-ա,գ,ե; 1017-ա,գ,ե; 1021-ա,գ,ե;1029-ա,գ; 1030; 1031-ա,,ե; 1032-ա,գ
Լրացուցիչ առաջադրանքներ՝1016-բ,դ,զ; 1017-բ,դ,զ; 1021-բ,դ,զ; 1029-բ,դ; 1031-բ,դ; 1032-բ,դ
.
22.03.2023թ-Տասնորդական կոտորակներ
Տեսություն՝
Դասարանական առաջադրանքներ՝ 989-ա,գ,ե; 990-ա,գ,ե; 995-ա,գ,ե;1000; 1004-ա,գ;
Լրացուցիչ առաջադրանքներ՝989-բ,դ,զ; 990-բ,դ,զ; 995-բ,դ,զ; 1004-բ,դ,զ; 1006
.
21.03.2023թ-Տասնորդական կոտորակներ
Դասարանական առաջադրանքներ՝ 986-ա,գ,ե; 987-ա,գ,ե; 988-ա,գ,ե;996-ա,գ,ե; 998-ա,գ; 999
Լրացուցիչ առաջադրանքներ՝986-բ,դ,զ; 987-բ,դ,զ; 988-բ,դ,զ; 996-բ,դ,զ; 998-բ,դ
.
20.03.2023թ-Ճշմարիտ և կեղծ ասույթներ
Տեսություն՝
Ճշմարիտ և կեղծ ասույթներ
Հաճախ իրար հետ խոսելիս մենք անում ենք ճշմարիտ և կեղծ պնդումներ:
Օրինակ
Ճշմարիտ են հետևյալ պնդումները՝
ա) Քառակուսու կողմերը իրար հավասար են,
բ) Արևը ծագում է արևելքում,
գ) Երկուսին գումարած երկու հավասար է չորսի:
Օրինակ
Կեղծ են հետևյալ պնդումները՝
դ) Վագրը բնակվում է հյուսիսային բևեռում,
ե) Հայաստանի մայրաքաղաքը Վանաձորն է,
զ) Երկուսը մեծ է տասից:
Դիտարկենք ևս երկու պնդում:
է) Մաթեմատիկան ամենահետաքրքիր առարկան է
ը) Աշակերտը ստացել է բարձր գնահատական
Այս պնդումների մասին չի կարելի միանշանակ ասել, որ դրանք ճշմարիտ են կամ կեղծ:
Այն պնդումը, որի մասին միանշանակ կարելի է ասել, որ այն կա՛մ ճշմարիտ է, կա՛մ կեղծ, կոչվում է ասույթ:
Վերևում բերված պնդումներից ասույթներ են՝ ա), բ), գ), դ), ե), զ) պնդումները, իսկ է) և ը) պնդումները ասույթներ չեն:
Օրինակ
«Հայ մեծ բանաստեղծ Հովհաննես Թումանյանը ծնվել է 1869 թվականին» և «Գարունը գալիս է ձմռանից հետո» պնդումների մասին միանշանակ կարելի է ասել, որ դրանք ճշմարիտ են: «Ձմռանը ճնճղուկները քուն են մտնում» պնդումը կեղծ է: Հետևաբար, այս պնդումները ասույթներ են:
Հայոց լեզվում ասույթները ներկայացվում են պատմողական նախադասությունների տեսքով:
Ուշադրություն
Սակայն, ոչ բոլոր պատմողական նախադասություններն են ասույթներ:
Հարկադրական և հարցական նախադասությունները ասույթներ չեն:
Օրինակ
«Լուծի՛ր այս խնդիրը», «Բոլորդ գնացե՛ք տուն», «Ո՞րն է այս արտահայտության արժեքը», «Ո՞վ է այսօր հերթապահը» պնդումները ասույթներ չեն:
Ասույթները ձևակերպելիս կարող են օգտագործվել ոչ միայն բառեր, այլ նաև թվեր, տառեր և նշաններ:
Օրինակ
«Nа -ն մետաղ է» (ճշմարիտ ասույթ)
«Նյուտոնի երկրորդ օրենքը տրվում է F=ma բանաձևով (ճշմարիտ ասույթ)
«а և b կողմերով ուղղանկյան պարագիծը հավասար է аb -ի» (կեղծ ասույթ)
Թվային արտահայտությունները ասույթներ չեն: Սակայն դրանցով ևս կարելի է կազմել ճշմարիտ կամ կեղծ ասույթներ:
- 3+5=2⋅4 (ճշմարիտ ասույթ)
- «2+6>9» (կեղծ ասույթ)
Փոփոխականներով հավասարությունները կամ անհավասարությունները ասույթներ չեն, քանի որ դրանք կարող են փոփոխականի մի արժեքի համար կատարվել, իսկ մյուսի համար՝ ոչ:
Օրինակ՝ «x<12» գրառումը ասույթ չի: Այն դառնում է ասույթ միայն եթե x-ի փոխարեն տեղադրվում է նրա որևէ արժեք՝
«5<12» և «12<12» գրառումները արդեն ասույթներ են (առաջինը ճշմարիտ, երկրորդը՝ կեղծ):
Դասարանական առաջադրանքներ՝ 964-970-ա,գ,ե; 971-ա; 976
Լրացուցիչ առաջադրանքներ՝964-970-բ,դ,զ; 971-բ; 977
Արշակ Մարտիրոսյան 